บทสรุป

CDC (หน่วยงานควบคุมโรค) อเมริกา แนะนำให้ประชาชนใส่หน้ากากผ้าในที่สาธารณะ เมื่อถูกห้อมล้อมโดยคนอื่นๆ ที่ไม่ใช่คนในครอบครัวของตนเอง โดยเฉพาะเมื่อมาตรการ social distancing ไม่สามารถทำได้
หน้ากากผ้าอาจจะช่วยป้องกันประชาชนที่เป็นโรคไม่ให้แพร่เชื้อไวรัสไปให้ผู้อื่น
หน้ากากผ้าจะลดการแพร่ของเชื้อไวรัสเมื่อมีการใช้อย่างแพร่หลายในที่สาธารณะ
เด็กอายุน้อยกว่า 2 ปี ไม่ควรใส่หน้ากากผ้า และใครที่ใส่แล้วหายใจลำบาก หมดสติ หรือไม่สามารถเอาหน้ากากออกได้ด้วยตนเองได้

หลักฐานเกี่ยวกับประสิทธิภาพของหน้ากากผ้า

หน้ากากผ้าเป็นด่านกั้น droplets ไม่ให้แพร่ไปในอากาศ และป้องกันไม่ให้คนอื่นหายใจเข้าไป เมื่อคนที่ใส่หน้ากากผ้าไอ จาม พูด หรือตะโกน เราเรียกว่าการควบคุมที่แหล่งกำเนิด นอกจากนี้ COVID-19 ยังสามารถสัมผัสกันถ้าอยู่ใกล้กันเกิน 2 เมตร การใส่หน้ากากผ้ายังช่วยป้องกันไม่ให้มีการสัมผัส เมื่อไม่สามารถอยู่ห่างกันได้

ใครที่สมควรจะใส่หน้ากากผ้า

ในที่สาธารณะ

CDC ให้ข้อแนะนำว่าประชาชนทุกคนที่อายุมากกว่า 2 ปี ควรใส่หน้ากากผ้าในที่สาธารณะ ซึ่งล้อมรอบด้วยคนที่ไม่ใช่คนในครอบครัว โดยเฉพาะเมื่อไม่สามารถรักษาระยะห่างต่อกันได้
คนที่ไม่มีอาการและไม่รู้ตัวว่าติดเชื้อจะแพร่เชื้อ COVID-19 ได้ ดังนั้นทุกคนควรใส่หน้ากากผ้าในที่สาธารณะและควรรักษาระยะห่างเสมอ
ในบางกรณีการใส่หน้ากากผ้าไม่เพียงพอ เช่นตัวอย่างด้านล่าง ประชาชนที่รู้หรือคิดว่าตนเองเป็น COVID-19
ถ้ามีอาการและเป็น COVID-19 หรือคิดว่าเป็น ไม่ควรไปในที่สาธารณะ อยู่บ้านหรือไปโรงพยาบาล (กรณีของประเทศไทย ทุกรายต้องไปโรงพยาบาล) ให้กักตัวในห้องไม่พบกับคนอื่นใด และสัตว์เลี้ยงในบ้าน ถ้าต้องออกไปให้ใส่หน้ากากผ้า (รวมทั้งเวลาอยู่บ้าน)
หน้ากากผ้าจะช่วยป้องกันคนที่ป่วยไม่ให้แพร่เชื้อไวรัสให้กับคนอื่น โดยเก็บ droplets ไว้ในหน้ากากผ้าไม่ให้ไปสัมผัสคนอื่นๆ ผู้ดูแลผู้ป่วย COVID-19
ผู้ที่ดูแลผู้ป่วยที่บ้านหรือในที่อื่นที่ไม่ใช่สถานพยาบาล จะต้องใส่หน้ากากผ้าด้วย อย่างไรก็ตามเพื่อการป้องกัน หน้ากากผ้าจะป้องกันคนปกติไม่ให้หายใจไวรัสได้ดีหรือไม่ ยังไม่รู้ เพื่อไม่ให้คนดูแลป่วย ผู้ดูแลโดยเฉพาะถ้าต้องดูแลต่อเนื่อง จะต้องมีการป้องกันทุกวันโดยหลีกเลี่ยงการสัมผัสผู้ป่วยให้มากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ ล้างมือบ่อยๆ หลีกเลี่ยงการเอามือไปสัมผัสตา จมูก และปาก (โดยเฉพาะมือที่ไม่ได้ล้าง) และพยายามทำความสะอาดและฆ่าเชื้อบริเวณพื้นผิวบ้านหรือเฟอร์นิเจอร์

ใครที่ไม่ควรใส่หน้ากากผ้า

เด็กที่อายุน้อยกว่า 2 ปี
ผู้ที่มีปัญหาการหายใจลำบาก
ผู้ที่หมดสติ บุคคลที่ไร้สมรรถภาพ หรือไม่สามารถถอดหน้ากากผ้าได้เอง

ความเป็นไปได้และการปรับ

CDC ตระหนักว่าบางคนในบางสถานการณ์ไม่สามารถใส่หน้ากากผ้าได้ ในบางสถานการณ์การใส่หน้ากากผ้าจะกระตุ้นโรคทางกายหรือจิตใจ ควรมีการปรับหรือใช้ทางเลือกอื่นๆ

ตัวอย่างเช่น

ประชาชนที่หูหนวกหรือหูตึงมาก หรือคนที่ดูแลคนที่มีการได้ยินผิดปกติ อาจไม่สามารถใส่หน้ากากผ้า เพราะไม่สามารถอ่านริมฝีปากทำให้สื่อสารกันไม่ได้ ในกรณีนี้ต้องใช้ที่หน้ากากที่ใส ถ้าไม่มีและจำเป็นต้องใช้หน้ากากผ้า อาจใช้วิธีเขียน หรือลดเสียงรอบข้างลง
บางคนเช่นคนที่ด้อยปัญญา มีพัฒนาการผิดปกติ มีปัญหาด้านจิต หรือ ด้านการรับความรู้สึก อาจจะรู้สึกกลัวการใส่หน้ากากผ้า ควรปรึกษาแพทย์ประจำตัวของเขาก่อนใส่หน้ากาก
เด็กอายุน้อย เช่น อนุบาลหรือประถมต้นๆ อาจใส่หน้ากากผ้าได้อย่างถูกต้อง โดยเฉพาะถ้าต้องใส่นานๆ ควรให้ใส่เฉพาะในเวลาที่ไม่สามารถอยู่ห่างจากคนอื่น เช่นขณะเข้าแถว ให้ดูขนาดและความ fit ของหน้ากากด้วย
ประชาชนไม่ควรใส่หน้ากากผ้าขณะมีกิจกรรมซึ่งทำให้หน้ากากเปียก เช่นการว่ายน้ำ เมื่อหน้ากากผ้าเปียกจะทำให้หายใจลำบาก ในขณะมีกิจกรรม ควรรักษาระยะห่าง 2 เมตรไว้
ประชาชนที่มีกิจกรรมที่ต้องออกแรงเยอะเช่นการวิ่ง บางครั้งไม่ควรใส่หน้ากากผ้า เพราะทำให้หายใจลำบาก ถ้าไม่ใส่ ควรออกกำลังในที่ซึ่งมีการถ่ายเทอากาศดี หรือในที่ซึ่งมีการแลกเปลี่ยนอากาศที่เหมาะสม (นอกบ้านและในบ้าน) และในสถานที่กว้างขวางพอที่จะรักษาระยะห่าง 2 เมตรจากกัน
ประชาชนที่ทำงานและการใส่หน้ากากผ้าจะเพิ่มความเสี่ยงของการเป็นโรคจากความร้อน เช่นทำงานก่อสร้าง หรือใส่แล้วไม่ปลอดภัย เช่นเชือกผูกอาจพันม้วนถูกดึงเข้าเครื่องจักร จะต้องปรึกษาหน่วยงานอาชีวอนามัยและความปลอดภัย เพื่อใช้หน้ากากที่เหมาะสม

Face Shields

ยังไม่รู้ว่า มีประโยชน์ในการควบคุมแหล่งแพร่เชื้อขนาดไหน คือป้องกันการกระจายของอนุภาคของไวรัสจากคนใส่ไปสู่คนอื่น CDC ยังไม่แนะนำการใส่ในกิจวัตรประจำวัน หรือแทนที่หน้ากากผ้า ถ้าใช้ face shield โดยไม่ใส่หน้ากาก จะต้องพันด้านข้างให้แนบกับใบหน้าและคาง ควรทำความสะอาดและฆ่าเชื้อทุกครั้งที่ใช้ ไม่ควรใช้ในเด็กแรกเกิดและทารก

หน้ากากอนามัย

หน้ากากผ้าไม่ใช่หน้ากากอนามัยหรือที่กรองอากาศ ซึ่งหน้ากากอนามัยหรือที่กรองอากาศควรเก็บไว้สำหรับบุคลากรทางการแพทย์ หรือผู้เผชิญเหตุใช้ ซึ่งบุคลากรทางการแพทย์ไม่ควรใช้หน้ากากผ้าในการใส่ปฏิบัติงาน

หมายเหตุ ในขณะที่หน้ากากอนามัย (Surgical Mask) ขาดตลาด หน้ากากผ้ายังพอใช้ได้ แม้จะไม่ดีเท่าหน้ากากอนามัย ในบทความของ CDC มีข้อจำกัดคือเขียนออกมาหลังการระบาดไปมากใน USA และขาดหน้ากากอนามัยอย่างมาก ถ้ามีผู้ป่วย หรือต้องดูแลผู้ป่วย ควรใส่หน้ากากอนามัย เพื่อความแน่นอนมากกว่า